''Dr. Daniel Siegel, UCLA Tıp Fakültesi psikiyatri profesörü, Amerika Psikiyatri Derneği’nin yöneticisi, çok sayıda kitabın ve makalenin yazarı. Sayısız ödüle ve çok sayıda unvana rağmen Siegel, bütün “babacanlığıyla” anne-babaların ve öğretmenlerin, ergenlik dönemini çocukların bir an önce geride bırakması gereken korkunç ve çılgın bir dönem olarak görmekten vazgeçmesi gerektiğini vurguluyor.''

diyor Eğitimpedia Dr.Siegel'dan bahsederken. Bütün Beyinli Çocuk , ergenlikten ziyade 0-12 yaş arasını konu alıyor ama bu cümlede geçen ''babacanlık'' vurgusuna katıldığım için bu alıntıyı yaptım. Yazarlar, ebeveynliğin ''sonraki beş dakikayı geçirebilsem yeter'' veya ''uyumalarına sadece bir-iki saat kaldı, sık dişini'' dediğimiz anlarla dolu olduğunu kabul ediyorlar. En bilinçli ana-babaların bile çıldırabildiğini, çocuklarına bağırıp-çağırdığını, ''kollarını sıktığını'' (tam olarak böyle diyor') söyleyerek içimize su serpiyor.

Kitap çeviriden mi, İngilizce'nin Türkçe'de tam ifade edilemeyen deyişlerinden mi bilmiyorum; keyifle okutamadı bana kendini. Birazcık sıkılarak ve kendimi zorlayarak bitirdim.

Bütün Beyinli Çocuk, özetle, okul öncesi dönemde çocukların sağ-sol beyin uyumlamasını yapamadığını, onlara yardımcı olduğumuz takdirde kaosun azalabileceğini söylüyor. 12 strateji belirliyor ve 0-3, 3-6, 6-9 ve 9-12 yaş olarak gruplayarak, pratik öneriler veriyor.

3-6 yaş için olanları aşağıda yazıyorum:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3-6 yaş için

Strateji 1: Çocuğunuzla bağ kurun ve onu yeniden yönlendirin

Her şeyden önce çocuğunuzun neden üzgün olduğunu sevecen bir tavırla dinleyin. Ona sarılın ve duyduklarınızı şefkatle tekrarlayın.

''Molly bize gelemeyeceği için çok hayal kırıklığına uğradın, değil mi?''

Onunla bu şekilde bağ kurduktan sonra, onu sorunun çözümüne ve daha uygun bir davranış içine girmeye doğru yönlendirin.

''Üzgün olduğunu biliyorum ama annene karşı daha nazik davranmalısın. Oyun konusunda bir fikrin var mı? Belki Molly'nin bize yarın gelmesi için bir çözüm bulabiliriz.''


Strateji 2: Sorunu halletmek için sıkıntının adını koyun

Çocuğunuzun yaşadığı travma ister büyük ister küçük olsun hiç vakit kaybetmeden hikaye anlatma yöntemine geçebilirsiniz. Bu yaşlardaki çocuğunuz sizin öncülük etmenizi bekler.

''Ben ne gördüm, biliyor musun? Senin koştuğunu, ayağının o kaygan yere bastığını ve düştüğünü..Öyle oldu değil mi?'' 

İsterse o devam etsin ,istemezse siz devam edin:

''Sonra sen ağlamaya başladın, ben de senin yanına koştum ve..''   


Strateji 3. Hangisini devreye sokmalı veya sokmamalı ; üst beyne hitap etmek

Çocuğunuz üzgünse yaratıcı olun, ona ''Böyle davranılmaz'' demek yerine ''Bununla baş edebilmek için farklı bir şey yapabilir miydin?'' diye sorun. Güç mücadelesini engellemek için sorulacak en güzel sorulardan biri de şudur:

'' Her ikimizin de istediğinin olabilmesi için aklına değişik bir fikir geliyor mu?''

Strateji 4. Onu kullanın veya kaybedin; üst beyni çalıştırmak

Çocuğunuzu şekiller, harfler ve sayılarla tanıştırmanın dışında ,onu kuramsal ikilemlerle karşı karşıya bırakan ''Sen olsaydın, ne yapardın?'' tarzında oyunlar oynayın.

''Parkta olsaydın ve orada çok beğendiğin bir oyuncak bulsaydın ama bu oyuncağın başka birine ait olduğunu bilseydin ne yapardın?''

Strateji 5: Onu hareket ettirin veya kaybedin ; aklı kaçırmamak için bedeni hareket ettirmek

Önce onun duygularını onaylayın sonra da bedenini hareket ettirmesi için ona bazı nedenler bulun. Güreşin, top atıp tutun, balonu havada yakalama oyunu oynayın. Bedeni hareket ettirmek ruh halini değiştirmek için birebirdir.

Strateji 6: Çocuğunuza aklının uzaktan kumandasını kullandırın ; anıları yeniden canlandırmak

Hikaye anlatmasını teşvik edin. İyi, kötü veya ortada kalan her şey hakkında hikayeler anlatın. Önemli bir olay olduğunda (üzücü bile olsa) bunu tekrar tekrar anlatmaktan kaçınmayın. Hikayenin belli bir yerinde duraklayabileceğini, geri sarabileceğini, ileri alabileceğini fark etmesini sağlayın.

(Kendi notum: Bana en ilginç gelen bu strateji oldu. Bizler özellikle acı veren olayları unutturma, hatırlatmama , geçiştirme gayretinde oluyoruz. Düşündürücü.)

Strateji 7: Çocuğunuza hatırlatmayı hatırlayın; yeniden hatırlamayı ailenizin günlük hayatının bir parçası yapmak

Çocuğunuza belleği çalıştıran sorular sorun:

'' Öğretmenin bugün okula götürdüğün robot hakkında ne dedi?
'' Amcanın seni külahlı dondurma almaya götürdüğü günü hatırlıyor musun?

Strateji 8: Çocuklarınıza duyguların gelip geçici olduğunu öğretmek


Güçlü duyguların küçük çocuklar için bu kadar rahatsız edici olmasının bir nedeni onların bu duyguları gelip geçici olarak görmemesidir. Onu rahatlatmaya çalışırken duyguların geçici olduğunu öğretin. Duygularını kabul etmesinin iyi bir şey olduğunu görmesine yardımcı olun. Yeniden mutlu olacağını bildiğinizi gösteren sorular sorun:

''Kendini ne zaman iyi hissedeceğini düşünüyorsun?''

Strateji 9: İçimizde neler olup bittiğine dikkat etmek (eleme)

Çocuğunuza onun iç dünyasından bahsedin. Bedensel algılarını (Aç mısın), zihinsel imgeler ( Büyükannenin evini düşününce gözünün önüne ne gibi resimler geliyor) , duygular (Hayal kırıklığına uğradın di mi) ve düşüncelerini ( Yarın okulda neler olacak dersin) fark etmesini sağlayacak sorular sorun.

Strateji 10: Çocuğunuzun akıl gözünü çalıştırın

Bu yaştaki çocuklar, özellikle kısa tuttuğunuz vakit, sakin nefes alma pratiği yapabilir. Sırt üstü yatırın, karnına bir gemi koyun ve gemiyi yukarı- aşağı hareket ettirecek şekilde nefes almasını söyleyin. Plajdaki sıcacık kumların üzerinde olduğunu hayal ettirin.

Strateji 11: Aile içi eğlence faktörünü geliştirin

Kendinizi zorlamayın. Aptalca şeyler yapın ve birlikte bol bol gülün.

Strateji 12:Çocuğunuza ''Biz'' sözcüğünü hatırda tutarak tartışmayı öğretmek

Çocuğunuzun kardeşleriyle, sınıf arkadaşlarıyla ve sizinle yaşadığı çatışmaları, başkalarıyla nasıl geçinmek gerektiğini ona öğreten dersler haline getirin. Ona örnek olun, dizlerinizin üzerine çöküp , bir ilişkinin nasıl olması gerektiğini anlatın ve başkalarına karşı en güç anlarda bile düşünceli ve saygılı olmanın ne anlama geldiğini anlamasına yardımcı olun.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Not: Çocuk deyince bekarlar, yeni evliler ve çocuğu 20 yaşını geçmiş olanlar mutlu yüzlerin, şirin küçük adamların ve prenseslerin olduğu bir tablo canlandırıyor kafalarında. Evet öyle anlar da oluyor, olmuyor değil ama aşağıdaki resimler inanın çok daha sıklıkla karşımıza çıkıyor:

Foto: Danielle Guenther

Foto: Danielle Guenther

Foto: Danielle Guenther

Bu kitapları işte bu yüzden okuyoruz:))